قطع دسترسی بعضی دانشگاه های ایران به پایگاه های علمی - مجله عکس

به گزارش مهر، عبدالساده نیسی گفت: قرار بود از سال 2020 دسترسی به پایگاه ها و داده های علمی آزاد باشد و دولت ها خودشان اعتبارات لازم را پرداخت نمایند نه اینکه دانشگاه ها پرداخت نمایند؛ در همین رابطه اتحادیه اروپا مدلی ارائه داد که در آن برای حمایت از ناشران یک اعتباری در نظر گرفت تا کل محققان بتوانند به این منابع دسترسی داشته باشند، اما در نهایت این طرح عملیاتی نشد.

مدیر کل دفتر حمایت و پشتیبانی امور پژوهشی وزارت علوم اضافه نمود: طبق قانون قرارداد ها بین پایگاه های علمی و دانشگاه به دلار منعقد می گردد و از آنجا که بودجه دانشگاه ها در ایران به ریال پرداخت می گردد، بنابراین طبیعتاً دانشگاه ها بودجه های لازم را نمی توانند تأمین نمایند. از طرفی دیگر نوسانات دلار سبب شد، بدهی های دانشگاه ها به تعویق بیفتد.

وی ادامه داد: وزارت بهداشت، اما دسترسی به پایگاه های علمی را به صورت متمرکز در اختیار دارد؛ به این صورت که وزارت بهداشت دسترسی ها را می خرد و اعتبارات لازم از سوی وزارت بهداشت به طور کامل پرداخت می گردد و دسترسی دانشگاه ها به پایگاه ها رایگان است.

نیسی در ادامه اعلام نمود: این در حالی است که عدم تمرکز دسترسی به پایگاه های علمی در وزارت علوم سبب شده هر دانشگاه و مؤسسه ای به تنهایی رایزنی کند. البته یک کنسرسیوم وجود دارد که دانشگاه های بزرگ عضو آن هستند و امکان تعامل با ناشران نیز وجود دارد. البته در یک بازه زمانی کوشش شد این بودجه نیز به صورت متمرکز به وزارت علوم تخصیص یابد، اما سازمان برنامه و بودجه موافقت نکرد.

این مقام مسئول وزارت علوم با اشاره به اینکه بدهی دانشگاه ها به پایگاه های علمی از دولت نهم و با شروع نوسانات ارز شروع شد و در حال حاضر هم این بدهی ها انباشته شده است، گفت: مشکل اساسی دیگر این است که به علت تحریم امکان جا به جایی پول در بازه های زمانی مختلف وجود نداشته است.

وی در ادامه توضیح داد: نکته مهم دیگر اینکه بعضی ناشران می خواهند با ما کار نمایند و خیلی از پایگاه ها هنوز دسترسی هایشان را قطع نکرده اند؛ چرا که در این صورت دانشجویان و محققان مجبور هستند به صورت غیررسمی از این منابع استفاده نمایند و آن ها نمی خواهند این اتفاق بیفتد.

نیسی درباره راه چاره وزارت علوم برای تأمین اعتبار لازم و دسترسی مجدد دانشگاه ها گفت: سال جاری وزارت علوم پیشنهاد داد به همین منظور اعتبار 500 میلیارد تومانی در لایحه بودجه 1401 گنجانده گردد، اما اینکه این عدد در لایحه گنجانده شده و یا اینکه در کمیسیون تلفیق مجلس به تصویب می رسد یا خیر اطلاعی نداریم.

مدیر کل دفتر حمایت و پشتیبانی امور پژوهشی وزارت گفت: در صورت تأمین و تخصیص این اعتبار، بخشی از بودجه به دانشگاه ها و بخشی دیگر به وزارت علوم تخصیص می یابد و وزارتخانه در راستای حمایت از دانشگاه اقدام به پرداخت می نماید.

پیش از این فرهاد دانشجو سرپرست دانشگاه تربیت مدرس اعلام نمود: دانشگاه تربیت مدرس از سال 94 تا به امروز حق ارتباط با منابع اطلاعات علمی را پرداخت نکرده است و در نتیجه ما با بدهی بیش از یک میلیون یورویی (45 میلیارد تومان) روبرو شده ایم که اگر پرداخت نگردد، دسترسی به این منابع اطلاعاتی قطع خواهد شد. هرچند که در حال حاضر هم دسترسی به 7-8 مورد از این منابع قطع شده و بعضی دیگر (2-3 مورد) در حال قطع شدن است.