پتروشیمی اندیمشک؛ از رویای اشتغال زایی تا بیابانی بی آب و علف ، اعتباراتی که بدون حساب و کتاب بذل و بخشش می شوند! - مجله عکس

به گزارش گروه دانشگاه خبرنگاران- حنانه جانمحمدی؛ * داستان پتروشیمی این بار در اندیمشک. شهری کوچک در خوزستان که به تابستان هایی با روز های گرم و کشدار مشهور است. شهری کوچک با جمعیتی به نسبت کم که یادآور روز های جنگ هشت ساله است. کلنگ زنی پتروشیمی اندیمشک در سال 86 انجام شد، اما با گذشت حدود 12 سال هنوز خبری از اجرایی شدن آن به گوش نمی رسد. اینطور که از شنیده ها و شواهد معلوم است، تعریف این طرح صرفا ناشی از اصرار مسئولان شهر و دادن وعده هایی پوچ به مردم بوده است. در بالاترین مقدار ممکن این مجتمع برای 120 نفر از اهالی اندیمشک فرصت شغلی به وجود می آورد که این در مقابل مسائل زیست محیطی و توجیه ناپذیری پروژه از منظر مالی بسیار ناچیز است.

در گزارش های مختلفی که از طرف خبرنگاران پیگیری شد، عمده مشکل پتروشیمی های نیمه کاره، دوری از آب و خوراک پایدار بوده و در این مورد به خصوص هم مانعی به پهنای کم آبی. مجتمعی که قرار بود امروز در حال فراوری باشد، اکنون بعد از گذشت چندین سال متوالی یک زمین خالی یا بهتر بیابانی بی آب و علف است که تنها دستاورد آن هزینه های جانبی فراوان است. اگر با دیدی عمیق به مسئله نگاه کنیم، دلایل اصلی عدم احداث پتروشیمی اندیمشک قابل فهم است. برخی از کارشناسان علت اصلی توقف این پروژه را در این می دانند که مسئولین ذیربط بی گدار به آب زدند و بدون مطالعه مالی و زیست محیطی به خاطر اینکه به مزاج نمایندگان و مسئولان اندیمشک شیرین بیاید، طرح را کلنگ زنی کردند.

مسائل پیش روی پتروشیمی اندیمشک چیست؟

پتروشیمی اندیمشک یک مجموعه آب بر است؛ با توجه به شرایط بحرانی کشور که در خشکسالی به سر می برد، طرح های این چنینی الزاما باید در کنار دریا تاسیس شوند. از طرفی، خط لوله اتیلن غرب توان تامین خوراک پروژه هایی که برای آن تعریف شده اند را ندارد؛ به بیان دیگر در شرایط کنونی که هنوز بسیاری از مجتمع های مصرف نماینده اتیلن به بهره برداری نرسیده اند، این خط مقدار خوراکی را که به پتروشیمی های فعال متعهد شده است را هم نمی تواند تامین کند چه برسد به طرح های جدید. یکی دیگر از موانعی که بر سر راه پیشروی این پالایشگاه که هنوز یک آجر برایش بالا نینداخته اند شکل گرفته، وجود پتروشیمی های زیاد با هدف فراوری پلی اتیلن در کشور است که پیشرفت این طرح را با تردید روبرو نموده است. چندین نمونه از طرح هایی که در طول لوله اتیلن به اشتباه تعریف شده اند وجود دارد که یکی از آن ها اندیمشک است. در این شرایط تعیین نیست که تاسیس آن به صلاح است یا به ضرر؟

چرا توقف این طرح به صلاح است؟

ادامه این طرح مانع از این می گردد که طرحی درست و شایسته در شهرستان جایگزین این پروژه گردد. این طرح ها به دلیل ارزش افزوده فراوانی که دارد باید در تعریف آن ها نگاه ملی داشت و نه نگاه محلی و قومی. نکته دیگر اینکه این طرح دارای هزینه های جانبی متعددی است که برای این پروژه وجود دارد و در شرایط که هیچ بازدهی مورد توجهی از طرف این طرح وجود ندارد چنین هزینه هایی به صلاح نیست.

وعده ای توخالی: اشتغال زایی

وعده های نادرست مسئولین به مردم باعث شده توقف این طرح با مشکل روبرو گردد. مردم اندیمشک به امید وعده اشتغالی که بعد از تاسیس این پروژه به آن ها داده شده، دلبسته اند وامیدوارند که این طرح کلید بخورد. اما مضرات و صدماتی که پتروشیمی برای شهرستان اندیمشک به ارمغان می آورد چند برابر اشتغال زایی آن است.

به این منظور برای پیگیری هرچه بیشتر این پفراینده با مجید میردورقی، فعال دانشجویی دانشگاه آزاد اندیمشک تماس گرفتیم تا جویای فرایند اجرایی این پتروشیمی نیمه کاره باشیم. وی در ابتدا گفت: در سال 95 بعد از گذشت حدود 10 سال از اخذ مجوز برای ساخت پالایشگاه اندیمشک، فریدون حسنوند، رئیس کمیسیون انرژی مجلس و نماینده مردم اندیمشک به همراه فرماندار اندیمشک با گروه سرمایه گذار چینی که به ایران سفر نموده اند ملاقات و مصاحبه کردند که در این ملاقات مقرر شد سرمایه گذاران چینی طی ماههای آینده جهت احداث و ساخت این پتروشیمی به اندیمشک سفر نمایند . حتی مجوز ساخت کارخانه پتروشیمی اندیمشک با ظرفیت 300 هزار تن پلی اتیلن، با پیگیری های فریدون حسنوند نماینده مردم اندیمشک در مجلس شورای اسلامی در ادوار ششم، هفتم و هشتم از طرف هئیت دولت گرفته و در مجلس شورای اسلامی نیز به تصویب رسید و کلنگ این کارخانه در سال 1386 به زمین خورد.

میردورقی می گوید: معاون وزیر نفت با اشاره به اهمیت راه اندازی این طرح برای اقتصاد کشور و منطقه معتقد است که بزرگترین پتروشیمی کشور در ماهشهر وجود دارد و طرح اندیمشک هم به وسعت طرح ماهشهر در نظر گرفته شده است. همچنین شکریان، مدیر عامل پتروشیمی اندیمشک مجموع هزینه احداث طرح را 520 میلیون دلار اظهار داشت و گفت این طرح در مدت 4 سال به بهره برداری خواهد رسید و برای جذب نیرو از افراد متخصص و تحصیل نموده بومی در درجه اول استفاده خواهد شد. اما تا سال 90 خبری از تاسیس پالایشگاه نشد ولی با بالا دریافت تب و تاب انتخاباتی، حسنوند مجدد رویای احیای پتروشیمی برای افزایش اشتغال در شهر را در سر جوانان انداخت.

این فعال دانشجویی ادامه می دهد که هیچ خبری بعد از گذشت حدود 12 سال از تاسیس این پالایشگاه نیست و تعیین نیست ردیف بودجه اختصاصی به این مورد در کجا بذل و بخشش شده است.

در گزارش بعدی پیگیر مجتمع های نیمه کاره یا بلااستفاده در دیگر استان ها خواهیم بود و فرایند اجرایی آن را زیر ذره بین خبرنگاران قرار می دهیم.